Poprawienie efektywności energetycznej nowego domu nie jest już tylko fanaberią eko entuzjastów. Ceny energii są tak wysokie, że zmniejszenie rachunków za ogrzewanie stało się ważne dla wszystkich właścicieli domów jednorodzinnych. Problem w tym, że wybór systemów ogrzewania nigdy wcześniej nie był tak ogromny – dlatego zanim porozmawiasz z instalatorem, poznaj najważniejsze różnice pomiędzy tymi systemami.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jakie są rodzaje źródeł ciepła dla domu?
- Ogrzewanie za pomocą alternatywnych źródeł ciepła
- Ogrzewanie kotłem na paliwa stałe
- Ogrzewanie elektryczne
- Ogrzewanie kotłem na paliwa kopalne (gaz i olej)
- Czym się różnią od siebie poszczególne instalacje centralnego ogrzewania?
- Jaki wpływ na efektywność ma dobór elementów systemu instalacji?
- Kiedy wybrać ogrzewanie podłogowe, a kiedy grzejniki?
- Jakie wymagania powinna spełniać kotłownia z pompą ciepła, a jakie kotłownia z kotłem gazowym?
- Czego nie powie Ci instalator?
Jaki są rodzaje źródeł ciepła dla domu?
Kolejność przedstawionych przez nas źródeł ciepła nie jest przypadkowa — uszeregowaliśmy je od najbardziej wydajnych, po najbardziej nieefektywne i niekomfortowe w użytkowaniu.
Ogrzewanie za pomocą alternatywnych źródeł ciepła
Korzystając z alternatywnych źródeł energii cieplnej takich jak pompa ciepła, nie przyczyniasz się do zanieczyszczenia środowiska w swojej okolicy, a jednocześnie oszczędzasz zasoby nieodnawialne. Warto mieć przy tym świadomość, że pełną ekologiczność uzyskasz wtedy, gdy zasilisz pompę ciepła energią słoneczną. W przeciwnym przypadku — gdy pompa ciepła nie jest podłączona do fotowoltaiki — urządzenie będzie pobierać moc z elektrowni zasilanej węglem.
Pompa ciepła powietrzna
Rozróżniamy dwa rodzaje powietrznych pomp ciepła: split i monoblok. Powietrzna pompa ciepła wykorzystuje do ogrzewania energię zgromadzoną w powietrzu. Jej instalacja jest łatwiejsza od instalacji pompy ciepła gruntowej, ponieważ jednostka chłodnicza jest montowana na zewnątrz, a do tego jednostka wewnętrzna jest stosunkowo mała i pracuje bezszelestnie. Powietrzna pompa ciepła zużywa niewielką ilość prądu, a do tego nie wytwarza żadnych spalin, dzięki czemu możesz zrezygnować z budowy komina w swoim domu. Warto również podkreślić to, że jest to system grzewczy, który funkcjonuje całkowicie bezobsługowo. Co ważne, koszty inwestycyjne powietrznej pompy ciepła są zdecydowanie niższe, niż gruntowej pompy ciepła. A wynika to z tego, że powietrzne pompy ciepła nie wymagają wykonania odwiertów ani wykopów przed domem.
Pompa ciepła gruntowa
Gruntowa pompa ciepła ogrzewa dom pobierając energię zgromadzoną w ziemi. To technologicznie zaawansowany proces, który wykorzystuje termodynamiczne procesy fizyczne. Pompa ciepła gruntowa również potrzebuje do pracy bardzo niewielkiej ilości energii elektrycznej. Nie produkuje też żadnych spalin i również decydując się na to rozwiązanie, nie będziesz potrzebować w swoim domu komina. To prawda, że gruntowe pompy ciepła są niezwykle wydajne. Niemniej jednak, przez to, że koszty inwestycyjne są w przypadku tych pomp ciepła dosyć duże, to jednak nie są one tak popularne, jak powietrzne pompy ciepła.
Sprawdź: Dofinansowanie na pompy ciepła 2023. Jaką kwotę można otrzymać?
Ogrzewanie spalinowe
Ogrzewanie spalinowe to takie, w którym ogrzewasz dom ciepłem uzyskanym poprzez spalanie różnego rodzaju paliw – najczęściej węgla, gazu ziemnego lub oleju. Największym minusem rozwiązań tego typu jest limitowana podaż i duży popyt na te paliwa, co sprawia, że ich ceny z roku na rok są coraz wyższe.
Kocioł gazowy kondensacyjny
Jeśli masz podłączenie do gazu ziemnego, to kocioł gazowy kondensacyjny będzie lepszą wersją kotła gazowego zwykłego. Na czym polega różnica? Kocioł gazowy kondensacyjny wykorzystuje ciepło spalin i osiąga większą wydajność. Taki kocioł jednak najlepiej współpracuje z niskotemperaturowymi systemami ogrzewania płaszczyznowego – podłogowego lub ściennego – warto o tym pamiętać.
Kocioł gazowy zwykły
Kocioł gazowy to jedna z wygodniejszych metod ogrzewania budynku. Jest tylko jeden warunek: żeby móc skorzystać z tego systemu, Twój dom musi mieć dostęp do gazu ziemnego. Koszty ogrzewania gazem nie są wysokie. Odpowiednio dopasowany kocioł może automatycznie regulować swoją pracę w zależności od zapotrzebowania na ciepło.
Kocioł na gaz płynny/LPG
Gaz płynny/LPG magazynuje się w zbiornikach. Trzeba pamiętać o regularnych kontrolach poziomu gazu, zamawianiu i przyjmowaniu dostaw. To rozwiązanie stosunkowo drogie pod kątem eksploatacji (ceny gazu płynnego rosną), dlatego najlepiej skorzystać z tego rozwiązania wtedy, gdy nie mamy przyłącza do gazu ziemnego, ale jest ono planowane w ciągu najbliższych lat. Ważne będzie odpowiednie wykonanie instalacji wewnętrznej – m.in. średnice rur w instalacji muszą być większe niż w przypadku innych źródeł ciepła.
Kocioł na granulat drzewny (pelety)
Chociaż kotły na pellet nie są całkowicie bezobsługowe, to jednak nowoczesne kotły na pellet posiadają rozbudowaną automatykę, która minimalizuję obsługę tylko do okresowego czyszczenia i uzupełnienia podajnika paliwa. Bardzo dobrze sprawdzają się wszędzie tam, gdzie montaż pompy ciepła jest nieopłacalny (np. dom jest nieocieplony) i nie ma podłączenia do gazu z sieci. Jedną z największych zalet kotła na pellet jest to, że pozwala ogrzać dom przy stosunkowo niewielkich kosztach. Warto wspomnieć także o tym, że sam pellet jest uznany za paliwo ekologiczne.
Kocioł na olej opałowy
Kocioł na olej opałowy nie należy do wygodnych metod ogrzewania – trzeba pilnować poziomu paliwa, przyjmować dostawy, a hałas palnika nadmuchowego i zapach oleju mogą się przedostawać do pomieszczeń, które znajdują się blisko kotła. Na kocioł z olejem opałowym trzeba wydzielić osobne pomieszczenie z drzwiami przeciwpożarowymi, a zbiornik z olejem musi być przechowywany kilka metrów od budynku. Niska ekologiczność, wysokie koszty eksploatacyjne, a także systematyczne czyszczenie i regulowanie palników sprawiają, że nie jest to optymalny wybór ogrzewania.
Kocioł węglowy
Kocioł węglowy to najbardziej uciążliwa metoda ogrzewania domu. Musisz mieć wydzielone pomieszczenie na składowanie węgla i regularnie pamiętać o rozpalaniu, podtrzymywaniu ognia i usuwaniu popiołu. Do kotłów trzeba dokładać węgiel co najmniej raz na dobę. Koszty węgla rosną, przez co nie jest to również najtańsze rozwiązanie. Nie jest to też ekologiczne, a niektóre gminy w Polsce całkowicie zabraniają ogrzewania domów węglem, inne z kolei zamierzają wprowadzić taki zakaz w najbliższych latach.
Ogrzewanie elektryczne
Trzeba przyznać, że koszt inwestycyjny ogrzewania elektrycznego jest niski, ale za to ceny eksploatacyjne są bardzo wysokie. Prąd jest wytwarzany z paliw kopalnych, dlatego zawsze będzie droższy, niż same paliwa. Ogrzewanie elektryczne w dzisiejszych czasach ma sens tylko wtedy, gdy potrzebny do zasilania prąd będzie w całości produkowany z wiatru, wody lub słońca.
Czym się różnią poszczególne instalacje centralnego ogrzewania? Instalacja grzewcza w układzie otwartym, zamkniętym i mieszanym
Kiedy wybierzesz źródło ciepła dla domu, musisz jeszcze podjąć decyzję o rodzaju układu instalacji grzewczej. Masz do wyboru trzy typy układów: otwarty, zamknięty i mieszany. Sprawdź, czym się różnią od siebie poszczególne układy instalacji centralnego ogrzewania.
Instalacja CO w układzie otwartym
Z technicznego punktu widzenia, instalacja w układzie otwartym wyróżnia się tym, że w razie jej przegrzania, nie można odciąć od niej źródła ciepła. Jednym z ważniejszych elementów tej instalacji jest naczynie wzbiorcze, które zabezpiecza cały układ przed zbyt wysokim wzrostem ciśnienia. Instalacja w układzie otwartym jest zalecana przede wszystkim do takich źródeł ciepła jak kotły na paliwa stałe (np. węgiel). Istotną wadą takiej instalacji jest kontakt medium instalacji z powietrzem, co z kolei wpływa na korodowanie elementów instalacyjnych.
Instalacja CO w układzie zamkniętym
W instalacji CO w układzie zamkniętym, kiedy występuje zagrożenie zbyt wysokiego wzrostu ciśnienia, to zostanie ono skompensowane przez otwarte naczynie wzbiorcze. W tym układzie ważnym elementem jest zamknięty zbiornik ciśnieniowy i/lub wężownica, która schładza cały system. Instalacja centralnego ogrzewania w układzie zamkniętym zalecana jest zarówno dla źródeł ciepła na paliwa stale, jak i dla kotłów z automatyczną dostawą paliwa np. gazowych i olejowych.
Instalacja CO w układzie mieszanym
W instalacji, która pracuje w układzie mieszanym kocioł jest połączony z instalacją za pomocą wymiennika płytowego. Przed wymiennikiem płytowym instalacja pracuje w systemie otwartym, a za wymiennikiem w systemie zamkniętym. Ważne jest to, aby w przypadku tego typu instalacji centralnego ogrzewania, zadbać o montaż naczynia wzbiorczego, które zabezpiecza instalację przed przegrzaniem, ponieważ po stronie układu otwartego instalacja ma niewielką pojemność wodną.
Jaki wpływ na żywotność i efektywność ma dobór elementów?
Dzisiejsze instalacje grzewcze to skomplikowane mechanizmy elektroniczne, których wydajność zależy od wielu elementów. Sprawdź, na co zwrócić uwagę dobierając elementy do instalacji grzewczej.
Pompa obiegowa
Zainstalowanie pompy obiegowej do instalacji grzewczej sprawia, że rozgrzewanie się grzejników jest szybsze i bardziej równomierne. Taka pompa ma kluczowe znaczenie zwłaszcza w okresach przejściowych, gdy różnica temperatur jest niewielka, przez co układ grawitacyjny nie jest skuteczny. Im większe ciśnienie wytworzy pompa obiegowa, tym będzie można zastosować w instalacji grzewczej rury o mniejszej średnicy, co zmniejsza koszt całej inwestycji. Pompa obiegowa może także pomóc obniżyć straty ciepła w przewodach i pozwoli na zainstalowanie grzejników tam, gdzie system grawitacyjny byłby niewydajny. Zdecydowanie warto zainwestować w pompę obiegową o większej sprawności energetycznej. Kluczowe znaczenie będą miały wtedy parametry takie jak: natężenie przepływu wody oraz wysokość podnoszenia.
Filtr w instalacji grzewczej
Przekroje rur w nowoczesnych instalacjach grzewczych są niewielkie, przez co bardzo często są one nieodporne na osady i tworzenie się kamienia. Dlatego tak ważne jest, aby zainstalować filtr, który wyłapie wszystkie zanieczyszczenia i sprawi, że instalacja centralnego ogrzewania będzie drożna przez długi czas. W przeciwnym wypadku, już po kilku tygodniach od zamontowania nowej instalacji CO mogą pojawić się problemy z drożnością rur grzewczych.
Naczynia wzbiorcze
Podczas wyboru naczynia wzbiorczego warto zwrócić uwagę na jego rodzaj. Na rynku dostępne są zarówno naczynia wzbiorcze otwarte, jaki i przeponowe. Naczynia otwarte są zalecane do montażu w instalacjach zasilanych z kotła na paliwo stałe, a naczynia przeponowe przy zasilaniu z kotła gazowego lub olejowego.
Zasobnik CWU
Zasobnik wody CWU to zbiornik do przechowywania gorącej wody do użytku domowego. Przed wyborem zasobnika wody warto sprawdzić taki parametry jak:
- rodzaj materiału (np. stal szlachetna lub nierdzewna)
- pojemność (powinna być dostosowana do liczby osób zamieszkującej dom)
- sposób montażu – (np. wiszący, zintegrowany z kotłem lub stojący)
- rodzaj materiału izolacyjnego (styropian, pianka poliuretanowa)
- dodatkowe elementy (np. grzałka elektryczna, wskaźnik temperatury, system sterowania).
Zasobnik buforowy
Jeśli będziesz ogrzewać dom za pomocą pompy ciepła, to dzięki zasobnikowi buforowemu pompa będzie mogła zgromadzić ciepło na pewien czas. Dzięki temu w tym samym czasie pompa ciepła będzie mogła przeprowadzić defrost i nagrzać wodę do użytku domowego. Ciepło trafi do zaizolowanego cieplnie zasobnika, a pompa będzie je dostarczać do momentu, aż temperatura wody w zasobniku osiągnie ustaloną wartość. Pompa uruchomi się automatycznie, gdy temperatura wody w zasobniku spadnie poniżej określonej wartości. Dzięki zasobnikowi buforowemu pompa ciepłą pracuje w dłuższych cyklach, co zapobiega taktowaniu, czyli częstemu włączaniu się sprężarki.
Ważne: W pompach ciepła, które są wyposażone w pompę obiegową, nie trzeba montować dodatkowej pompy obiegowej pomiędzy źródłem ciepła a zasobnikiem buforowym.
Ogrzewanie podłogowe czy grzejniki?
Kiedy warto postawić na ogrzewanie podłogowe, a kiedy na tradycyjne grzejniki? Wiele zależy od tego, jakie źródło ciepła wybierzesz. Jeśli Twój dom będzie ogrzewany pompą ciepła lub kotłem kondensacyjnym, to jedynym słusznym rozwiązaniem będzie ogrzewanie podłogowe. To najpopularniejsze niskotemperaturowe ogrzewanie, które pozwala najlepiej wykorzystać potencjał pompy ciepła oraz kotłów kondensacyjnych. W przypadku ogrzewania poprzez kocioł na paliwa stałe, najlepiej wybrać tradycyjne, wysokotemperaturowe grzejniki. A czy można ogrzewać dom za pomocą kotła na paliwo stałe i korzystać z ogrzewania podłogowego? Odpowiedź brzmi: tak, ale pod warunkiem, że w instalacji centralnego ogrzewania zainstalujesz urządzenie obniżające temperaturę wody.
Kotłownia z pompą ciepła – wymagania
Chociaż pomieszczenie na pompę ciepła powszechnie nazywa się „kotłownią z pompą ciepła” to wewnętrzne jednostki pompy ciepła działają bardzo cicho i nie potrzebują dużo wolnego miejsca. To urządzenia, które nie są większe od lodówki, a do tego można wybrać jednostkę podwieszaną lub wolnostojącą. Pompa ciepła może być zamontowana niemal w każdym pomieszczeniu, w którym domownicy nie spędzają więcej, niż 4 godziny dziennie. Dzięki temu kotłownia z pompą ciepła może spełniać jednocześnie funkcję magazynu, suszarni, pralni lub pomieszczenia gospodarczego.
Ważne: Wymagania odnośnie wielkości pomieszczenia z pompą ciepła są zależne od rodzaju pompy i każdorazowo określa je producent.
Kotłownia na kocioł gazowy – wymagania
Podobnie, jak w przypadku kotłowni z pompą ciepła, wymagania dla kotłowni na kocioł gazowy trzeba każdorazowo zweryfikować z zaleceniami producenta. Najczęściej pomieszczenie z kotłem gazowym nie może być mniejsze niż 8 m3, jeśli kocioł ma otwartą komorę spalania. Z kolei, jeśli kocioł ma zamkniętą komorę spalania, to pomieszczenie nie może być mniejsze niż 6,5 m3. Pomieszczenie na kocioł gazowy powinno mieć też wysokość minimum 2,2 m. Jeżeli moc kotła z zamkniętą komorą spalania nie przekracza 21 kW, to przewody doprowadzające powietrze oraz odprowadzające spaliny można wyprowadzić bezpośrednio przez ścianę budynku. W pozostałych sytuacjach konieczne będzie podłączenie kotła do komina.
Czego nie powie Ci instalator?
Są takie tematy związane z instalacjami grzewczymi, o których instalatorzy mówią klientom niechętnie albo wcale. Jednym z nich jest kwestia jakości komponentów do zbudowania części instalacyjnej. Dlaczego? Otóż, im niższej jakości komponenty, tym całkowity koszt montażu jest niższy, a dzięki temu zdecydowanie łatwiej jest zachęcić klientów do zakupu. Wyjaśnianie tego, dlaczego jakość komponentów jest tak istotna zajmuje czas. W efekcie klienci często nie wiedzą, że wybierają rozwiązanie, które wcale nie jest najlepsze.
Tymczasem jakość komponentów instalacji centralnego ogrzewania ma niebagatelny wpływ na jej trwałość i prawidłowe funkcjonowanie.
- Rurociągi — dla jakości i przepływu instalacji ważny jest zarówno materiał, z którego są wykonane rurociągi, jak i technika łączenia ich ze sobą.
- Przyłącza i orurowanie — dobranie właściwych średnic przyłączy i orurowania jest kluczowe dla poprawnego działania instalacji.
- Zastosowanie pomp obiegowych — dzięki energochłonności i wysokojakościowego wykonania pomp obiegowych, komfort użytkowania pompy jest większy, a urządzenie będzie pracować ciszej.
- Podzespoły, zawory, kształtki itd. — ważna jest zarówno jakość, jak i dopasowanie właściwych średnic podzespołów do instalacji, co wpływa na jej trwałość.
- Naczynia wzbiorcze — zabezpieczają instalację przed nadmiernym wzrostem ciśnienia, dlatego trzeba zadbać o to, aby były wykonane z materiałów o jak najwyższej wytrzymałości.
- Grupy bezpieczeństwa CO i CW — powinny być solidnie wykonane, ponieważ to one gwarantują bezpieczeństwo na wypadek, gdyby doszło do nadmiernego wzrostu ciśnienia w instalacji.
- Zawory bezpieczeństwa w układzie CO i CWU — zawory bezpieczeństwa powinny być wykonane ze specjalistycznych materiałów, w przeciwnym wypadku instalacja może ulegać awariom.
- Filtry i technologia filtracji — brak filtrów lub filtry niskiej jakości mogą powodować, że w instalacji centralnego ogrzewania będzie pojawiać się osad, który ograniczy przepływ wody w instalacji.
Podsumowanie
Każdy właściciel budynku mieszkalnego chce, żeby jego dom był ciepły, ale nikt nie chce ponosić wysokich kosztów ogrzewania. Rozwiązaniem, które pozwala na uzyskanie wysokiego komfortu cieplnego i obniżenie comiesięcznych rachunków jest ogrzewanie domu pompą ciepła. Warto postawić tutaj na najbardziej wysokowydajne urządzenia. Chociaż inteligentne pompy ciepła niosą za sobą wyższe koszty inwestycyjne, to jednak zostaną one zrekompensowane, dzięki niższym kosztom eksploatacji. W czasach, kiedy dofinansowanie na pompy ciepła może otrzymać każdy i można się o nie starać już na etapie budowy domu mieszkalnego – zaawansowana pompa ciepła jest najlepszą decyzją.
Chcesz poznać koszt instalacji centralnego ogrzewania z pompą ciepła dla Twojego domu? A może potrzebujesz dowiedzieć się, jak wysokie są teraz dotacje do pomp ciepła? Wszystkich informacji może udzielić Ci nasz doradca. Bezpłatnie!
